[S] Tủ sách Trăm năm Nobel: Thi khúc & Thi phẩm

Ấn phẩm đầu tiên trong tủ sách Trăm năm Nobel là “Thi khúc & Thi phẩm” - tập thơ đầu tay của nhà thơ Pháp Sully Prudhomme (1839 - 1907). Năm 1901, ông trở thành người đầu tiên được trao Giải Nobel Văn học “vì những giá trị văn chương xuất sắc, chủ nghĩa lý tưởng cao cả, nghệ thuật hoàn thiện và sự kết hợp tuyệt vời giữa tình cảm và tài năng”.

Tên tuổi Sully Prudhomme sớm được biết đến trên thi đàn Việt từ đầu thế kỷ XX. Đầu tiên phải kể đến bản dịch bài thơ “Chiếc bình vỡ” (Le vase brisé) của thi sĩ Đông Hồ đăng trên Nam Phong tạp chí số 124 (tháng 12/1927). Dấu ấn của thơ Sully sau đó cũng có thể tìm thấy trong một vài bài thơ nổi tiếng của các tác giả Thơ Mới, như trường hợp bài “Le vase brisé” đối với “Vết thương lòng” của Lan Sơn và bài “Le Long du Quai” đối với “Những ngày nghỉ học” của Tế Hanh. Tuy nhiên, tính đến nay, dù đã hơn một thế kỷ từ khi Sully Prudhomme trở thành người đầu tiên trên thế giới đoạt giải Nobel Văn học, vẫn chưa có một tập thơ trọn vẹn nào của Sully được dịch và phổ biến ở Việt Nam, chỉ có độ chừng chục bài thơ được chọn dịch.

Nhân dịp ra mắt tủ sách Trăm năm Nobel, chúng tôi thực hiện bản dịch trọn vẹn tập thơ đầu tay “Stances et Poèmes”, tác phẩm làm nên tên tuổi và địa vị văn chương của Sully Prudhomme trên văn đàn quốc tế, với mong muốn chuyển tải nhiều hơn nguồn thi hứng dạt dào của Sully đến với độc giả Việt Nam. Tập thơ được chia làm hai phần, bao gồm 103 bài nằm ở phần đầu Stances (Thi khúc) và 14 bài ở phần sau Poèmes (Thi phẩm). Sách được chuyển ngữ từ nguyên bản tiếng Pháp với bản dịch mới của Trân Châu, Đạt Nhân và Khắc Đỗ.

“Stances et Poèmes” được tác giả sáng tác trong những năm 1865-1866, dù không thể bao quát hết mọi khía cạnh đặc tính nghệ thuật của thơ Sully Prudhomme vốn trải qua nhiều biến chuyển theo thời gian, cũng không thể phản ánh toàn diện sự nghiệp sáng tác đa dạng và đồ sộ ấy, nhưng chúng tôi cho rằng tập thơ đầu tay này của ông đã hoàn toàn gói ghém những gì tinh túy nhất của một Sully Prudhomme luôn chứa chan xúc cảm và chiêm niệm qua những bài thơ đầy hấp dẫn bởi vẻ trang nhã diễm lệ và chân giá trị của chúng.